Strijkmolen K

Strijkmolen K is gebouwd in 1631 om het overtollige water van de Raaksmaatboezem op de Schermerboezem uit te malen. Hierbij hoefde de molen het water slechts weinig op te malen, ‘strijken’ was voldoende. Bij Oudorp stond een groep van zes strijkmolens, ten oosten van Oudorp vier molens en bij Rustenburg vier molens. De molens zijn in opdracht van de polder Heerhugowaard en enkele door de polder Geestmerambacht gebouwd. Nadat in 1941 de boezems hetzelfde peil hebben gekregen is de functie van de strijkmolens verloren gegaan. De molens zijn als woning behouden gebleven.
Molen K is de middelste van de drie overgebleven molens bij Rustenburg. Officieel vallen de molens onder Oterleek. De vlucht van de molen bedraagt 24,40 meter en de molen is oud-Hollands opgehekt. Alhoewel de molen in 1941 zijn functie verloor, zijn alle onderdelen van het gaande werk om het water te malen behouden gebleven. In 2011 zijn de waterlopen open gegraven voor nadere inspectie. Restanten van de vijzel en het vijzelwiel zijn gedemonteerd en bij de museummolen in Schermerhorn opgeslagen.

Restauratie

De bereikbaarheid van de molen is via een houten brug. Voor de toegang tot de molen voor zwaar materieel is een ponton in de voormalige Schermerboezem gelegd. Het hekwerk is tijdelijk weggehaald en wordt na de restauratie weer aangebracht. De voorwaterloop is deels onder de grond nog aanwezig. De bestrating moet later worden hersteld. Het gewelf boven de waterloop en de frontmuur worden aangebracht conform de andere strijkmolens. De achterwaterloop is deels onder de grond nog aanwezig. Deze wordt met een houten dek, zoals voorheen aanwezig was, afgesloten. Aan de voet van de molen wordt het voegwerk plaatselijk hersteld en de muur met blauwe keimverf behandeld, zoals voorheen aanwezig.

  • Het bovenwiel krijgt nieuwe houten kammen. Alle wielen worden opnieuw afgesteld. Het bovenrondsel wordt opnieuw afgehangen en plaatselijk hersteld: één nieuwe staaf en een nieuwe onderste band rond de schijf.
  • De onderbonkelaar wordt plaatselijk hersteld en krijgt nieuwe kammen.
  • De molen krijgt een nieuwe vijzel, gemaakt uit Bilinga. De duigen van de drie schroefgangen zijn met twee hoeklijnen op de vijzelbalk gemonteerd. 
  • Het vijzelwiel wordt hersteld en krijgt nieuwe kammen. Het wiel is opgeslagen bij de museummolen. Het vijzelwiel heeft een uitzonderlijke constructie van de gebogen hoeklijnen op de balk. Deze constructie keert bij de herstelde vijzel terug.
  • Rolring wordt hersteld en er worden verschillende rollen vervangen.
  • De ijzerbalk wordt opnieuw vast gewigd en de poort wordt hersteld.
  • Het gevlucht van de molen wordt vervangen.
  • De huidige stalen roeden dateren van 1968 en zijn dus 50 jaar oud. Tot 2002 heeft de molen amper gedraaid, na overname door de Stichting Schermer Molens draait de molen weer regelmatig.
  • Het houtwerk van het gevlucht is circa 20 jaar geleden vervangen en wordt ook vernieuwd volgens bestaande afmetingen en detailleringen. Het houtwerk van molenroeden mag vanwege het gebruik (molenaars klimmen naar boven voor het voorleggen van de zeilen) niet worden geschilderd. Dit zou onvolkomenheden (rot) verbergen en het hout wordt te glad door de verf in combinatie met algen.

Deze restauratie wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen vanuit :

  • De Gemeente Alkmaar
  • Het Prins Bernhard Cultuurfonds
  • Stichting Zabawas
  • Hendrik Muller Fonds
  • Molenfonds van “De Hollandse Molen” / De Bank Giro Loterij